jak szybko nauczyć się języków obcych scan, ebooki7
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
JAK SZYBKO NAUCZYĆ SIĘ JĘZYKÓW OBCYCH
2 Metody, kursy — z czego wybierać, a na co uważać .................49
Łozanow i sugestopedia — jak się zaczęła supernauka .................................... 50
Superlearning .................................................................................................... 54
Kursy i nauka samodzielna ................................................................................ 57
3 Sprawdzone sposoby szybkiej nauki 61
Na słówka ......................................................................................................... 61
Na aktywizację ................................................................................................. 87
Na gramatykę ................................................................................................... 94
Na wymowę i akcent ........................................................................................ 98
Na pisanie ......................................................................................................... 98
Na certyfikaty językowe ................................................................................. 100
Zakończenie .............................................................................107
Skorowidz .................................................................................109
4
PODSTAWY SZYBKIEJ NAUKI JĘZYKÓW
Stres — jak nim dobrze zarządzać.
Relaksacja — jak się jej nauczyć
i mądrze wykorzystywać
Zdecydowałam się poświęcić cały rozdział stresowi, bo, po pierw-
sze, odgrywa on ogromną rolę w uczeniu się, także języków obcych,
a po drugie, obserwuję, że wokół tego tematu narosło mnóstwo mi-
tów i przekłamań.
Stres jest normalnym, fizjologicznym i bardzo pożytecznym zja-
wiskiem. Towarzyszy on żywym istotom, w tym człowiekowi od zaw-
sze. Co więcej, dzięki stresowi przetrwaliśmy jako gatunek. Sytuacje
stresowe wyzwalały w naszych przodkach reakcje „walka lub uciecz-
ka” i wprawiały organizm w stan najwyższej gotowości. Fizjologicz-
nie reakcja stresowa przebiega następująco: podwzgórze odbiera
informację od narządów zmysłów o sytuacji stresowej. Następnie
w ułamkach sekund uaktywnia się cały mechanizm stresu, który ob-
jawia się skoncentrowaną uwagą, przyśpieszonym biciem serca, roz-
szerzonymi naczyniami krwionośnymi, podwyższonym ciśnieniem
tętniczym, zwiększonym poziomem glukozy we krwi, przyśpieszonym
oddechem, zwiększonym wydzielaniem adrenaliny i innych hormo-
nów stresu. Cały ten mechanizm jest po to, aby umożliwić organi-
zmowi nadzwyczajny wysiłek, czyli szybką ucieczkę lub walkę,
a w konsekwencji zwiększa szanse przetrwania danego osobnika
i całego gatunku.
W czasach współczesnych na szczęście nieczęsto masz do czy-
nienia z sytuacjami bezpośredniego zagrożenia życia i opisany typ
gwałtownego, krótkotrwałego stresu przytrafia Ci się raczej rzadko.
Niestety, w jego miejsce pojawia się stres chroniczny, który
w przeciwieństwie do pierwszego typu, jest bardzo szkodliwy.
Mam nadzieję, że nie należysz do ludzi znajdujących się przez
znaczną część czasu pod wpływem sytuacji stresowych. Nie boisz się
utraty pracy, nie martwisz się o przyszłość dzieci, o to, czy przyniosą
19
JAK SZYBKO NAUCZYĆ SIĘ JĘZYKÓW OBCYCH
złe oceny ze szkoły, nie paraliżuje Cię trema podczas wystąpień pu-
blicznych i długich spotkań w pracy, w czasie których musisz się
wykazać. Takie sytuacje powodują długotrwały stres, czyli funkcjo-
nowanie naszego ciała na podwyższonych obrotach, typowe dla czło-
wieka XXI wieku. Jak wiesz, użytkowanie każdej maszyny w ten
sposób powoduje szybkie zużycie i awarie. I pojawiają się choroby,
których nie będę wyliczać, skoncentruję się tylko na szkodach, jakie
długotrwały stres powoduje w mózgu.
Naukowcy z Rosalind Franklin University w Chicago odkryli, że
nawet krótkotrwały silny stres niszczy neurony u młodych osobni-
ków. W doświadczeniu przeprowadzonym na młodych szczurach
poddanych silnemu stresowi obserwowano, oprócz sześciokrotnego
wzrostu hormonów stresu, również obumieranie nowo powstałych
neuronów w hipokampie. Jak już wiesz, hipokamp jest jedną z naj-
ważniejszych struktur w mózgu odpowiedzialnych za powstawanie
wspomnień i uczenie się. Stres nie hamował powstawania nowych
neuronów ani nie powodował ich obumierania natychmiast. Działo
się to po upływie około doby po ustaniu czynnika stresogennego.
Po upływie tygodnia stres zabijał do 66% nowych neuronów.
Co Ci przypomina ta sytuacja? Na pewno spotkałeś się z opinią,
że „jak uczeń się nie będzie stresował, to się nie zmobilizuje i się
nie nauczy”. Tak, uczeń się zestresuje, zmobilizuje i nauczy, odpowie
na piątkę czy trójkę, a po tej całej sytuacji stresowej nastąpi taka re-
akcja jak u obserwowanych, młodych szczurów: nowo powstałe neu-
rony, które kodowały właśnie wyuczoną wiedzę, będą obumierać
i niewiele tej wiedzy pozostanie w mózgu nastolatka. Czy dziwią Cię
teraz stwierdzenia niektórych uczniów, którzy przyznają, „że ze szkoły
poza kawałkiem kredy niewiele wynieśli”? Dodatkowo takie kiero-
wanie się jedynie stresem, a nawet strachem powoduje, że w uczniach
wykształcają się cechy osobowości niewolnika w sposobie uczenia
się: kiedy widzą nad sobą kij, mają motywację do działania. To jest
20
PODSTAWY SZYBKIEJ NAUKI JĘZYKÓW
motywacja z zewnątrz, podczas gdy znacznie lepsza i efektywniej-
sza jest motywacja pochodząca od samego siebie. Mihaly Csik-
szentmihalyi nazwał taki typ osobowością autoteliczną. Obdarzo-
ny nią człowiek sam wyznacza sobie cele i konsekwentnie dąży
do ich realizacji.
To teraz, dla odmiany, o eksperymencie na ludziach, i to bar-
dziej optymistycznym. Czy zdarzyło Ci się, że w chwili dużego zde-
nerwowania nie mogłeś sobie przypomnieć informacji, którą znasz
od dawna, lub nie mogłeś wykonać prostego dodawania? Lub od-
wrotnie: gdy czułeś się zrelaksowany i swobodny, sypałeś pomysłami
i rozwiązaniami jak z rękawa? Eksperyment na ten temat przepro-
wadzili w 2005 roku naukowcy z Ohio State University.
Studentów podzielili na 2 grupy. Pierwsza grupa oglądała przez
20 minut wstrząsający film wojenny
Szeregowiec Ryan
, druga grupa
w tym czasie oglądała
Shreka
. Po seansie studenci rozwiązywali za-
dania związane ze skojarzeniami słownymi. Grupa
Shreka
wypadła
o 39% lepiej niż grupa
Szeregowca Ryana
.
„Kiedy jesteś zrelaksowany, masz lepszy dostęp do swoich natu-
ralnych możliwości rozwiązywania problemów” — odkrywczo stwier-
dził prowadzący eksperyment neurolog David Q. Beversdorf.
Eksperyment ponadto wykazał, że
Shrek
miał podobne działanie
do propranololu — leku stosowanego w walce z wysokim ciśnieniem
tętniczym, który przy okazji przeciwdziała jednemu z hormonów
stresu — noradrenalinie.
A teraz zastanów się, jak często zabierasz się do nauki w kiep-
skim stanie umysłu: gdy jesteś smutny, zdenerwowany, z kimś się
pokłóciłeś. Albo perspektywa zakuwania wprowadza Cię w kiepski
nastrój. Nauka wtedy albo nie będzie Ci szła, albo zajmie znacznie
więcej czasu. Czy to znaczy, że kiedy jesteś w złym humorze, to
masz usprawiedliwienie, żeby się nie uczyć? Oczywiście, że nie!
21
[ Pobierz całość w formacie PDF ]